505. rocznica śmierci Pawła z Krosna

W tym roku mija 505. rocznica śmierci Pawła z Krosna, jednego pierwszych polskich poetów.

Paweł z Krosna urodził się między rokiem 1470 a 1474. Pochodził z zamożnej krośnieńskiej rodziny niemieckiego pochodzenia. Był studentem Akademii Krakowskiej, a potem uczelni w Gryfii na Pomorzu (obecnie Greifswald w Niemczech), potem znowu Akademii Krakowskiej. W 1506 roku zdobył na niej tytuł magistra, zaś w 1507 sam został wykładowcą krakowskiej wszechnicy. Przybliżał studentom literaturę starożytną. Inspirował się nią we własnej twórczości, przez co stał się jednym z pionierów renesansu w Polsce. Pisał wszakże po łacinie. Obok oryginalnych utworów starożytnych Rzymian inspiracje stanowiły dla niego też utwory pisane po łacinie w XV wieku we Włoszech i w Niemczech.

W 1508 w obawie przed zarazą opuścił Kraków i udał się na Węgry. W 1509 przez kilka miesięcy przebywał w Wiedniu, gdzie wydał pierwszy zbiór swych poezji ("Panegirici ad divum Ladislaum... et sanctum Stanislaum... et pleraque alia connexa carmina"). W 1511 roku wrócił do Krakowa i do wykładania na tamtejszej uczelni.

Po pierwszym tomie poezji przyszły kolejne. Niekiedy używał pseudonimów Ruthenus i Paweł z Krosna. Nawiązywał tematycznie do apokryfów, legend, modlitw, a także do mitologii greckiej i rzymskiej. W jego dorobku są też utwory okolicznościowe związane z Polską i Węgrami.

Paweł z Krosna pozostawił po sobie licznych uczniów, którzy poszli w jego ślady, m.in. Krzysztofa Suchtena, Jana z Wiślicy czy Jana Dantyszka.

Paweł z Krosna nie jest uważany za wybitnego twórcę, ale należy do grona jednego z pierwszych polskich poetów. Był pionierem renesansu w polskiej literaturze.

Zmarł we wrześniu 1517 roku w Nowym Sączu.