Zamknij

640. rocznica pierwszego użycia broni palnej w Polsce (12 I 1383)

06:00, 12.01.2023 . Aktualizacja: 07:07, 12.01.2023

Dziś mija 640. rocznica pierwszego użycia broni palnej w Polsce.

Broń palną definiuje się jako rodzaj broni miotającej, która miota pociski dzięki energii gazów powstających w wyniku nagłego spalenia materiału miotającego. Jako pierwsi broń palną wymyślili Chińczycy. W XIV wieku pojawiła się w Europie. Materiałem miotającym stał się i przez długie wieki pozostawał proch strzelniczy – mieszanina węgla, siarki i saletry. Pojawienie się broni palnej, jej rozpowszechnienie i rozwój całkowicie odmieniły oblicze wojen.

Tak się składa, że akurat w Polsce wiadomo z dokładnością dzienną (!), kiedy użyto po raz pierwszy broni palnej. Stało się to podczas wojny domowej w Wielkopolsce, zwanej wojną Grzymalitów z Nałęczami.

Król Ludwik Węgierski starostą w Wielkopolsce mianował Domarada z Pierzchna. Nie był on jednak popularny w dzielnicy. W kłopoty wpadł po śmierci króla Ludwika, kiedy to opozycja skierowana przeciw dynastii Andegawenów czy tylko konkretnie przeciw staroście podniosła głowę. Przerodziło się to w wojnę domową. Swą nazwę zawdzięczała rodzinie Grzymalitów, z którego wywodził się Domarat, oraz znaczącej w Wielkopolsce rodzinie Nałęczów, która była przeciwna Domaratowi i Grzymalitom.

Grzymalici chcieli zgodnie z wolą zmarłego króla poprzeć kandydaturę jego córki, królewny Marii, oraz jej narzeczonego, margrabiego brandenburskiego Zygmunta Luksemburga, natomiast ich przeciwnicy woleli powołać na tron księcia płockiego Ziemowita z bocznej gałęzi Piastów.

Obok Nałęczów inną znaczącą postacią obozu antyandegaweńskiego w Wielkopolsce był Bartosz Wezenborg od miejscowości, w której stał jego zamek, zwany też Bartoszem z Odolanowa. Ów awanturnik, który zasłynął uwięzieniem prawie 60 burgundzkich rycerzy zmierzających na pomoc Krzyżakom i wymuszeniem od tych ostatnich ogromnego okupu za ich uwolnienie, razem ze swoimi prywatnymi wojskami wspieranymi przez oddziały Mazowszan z księstwa Siemowita rozpoczął oblężenie miasta Pyzdry (obecnie woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński). Janko z Czarnkowa w swej kronice odnotował, iż 12 I 1383 r. jeden z oblegających po raz pierwszy w historii Polski użył broni palnej. Kronikarz pomylił się, nazywając ową broń "piszczelą", która była niewielką, ręczną bronią, podczas gdy z opisu wynika, iż chodziło raczej o większą broń – bombardę, poprzednika armaty. Wskazuje na to sposób, w jaki owa broń została użyta. Wystrzelono z niej kamień w kierunku bramy murów miejskich Pyzdr. Stało się z taką siłą, że ów kamień przebił bramę na wylot, po czym śmiertelnie ranił przyglądającego się wszystkiemu księdza Mikołaja, plebana z Biechowa (obecnie woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński, 15 km na północny zachód od Pyzdr). Zatem znana jest nie tylko dzienna data pierwszego użycia broni palnej w Polsce, ale także pierwsza jej ofiara.

(.)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%