Pod felietonem pt. " Oto słowo przeciw słowu" z 09.09.2018 r. domagałem się ( nie po raz pierwszy ) zmiany koncepcji zagospodarowania pałacu o ogrodów na właśnie muzeum kultury sarmackiej. Link to mojego komentarza poniżej :

https://radzyninfo.pl/felieton/oto-slowo-przeciw-slowu/

Cieszę się, że temat ten został podjęty i mam nadzieję, że nie tylko w okresie i na potrzeby kampanii wyborczej. Pomysł adaptacji korpusu głównego pałacu na studio nagrań, kółko fotograficzne, salkę dla emerytów, kawiarnię itp. jest dobry ale nie w murach XVIII wiecznego zabytku tej klasy ( też o tym pisałem). Projekt, który został już opracowany z całą pewnością można wcielić w życie w innym miejscu i w innym czasie. Gdzie i kiedy to powiem później. Na najbliższe lata priorytetem musi być MKS ( Muzeum Kultury Sarmackiej). Dlaczego? Na początek powiem tak : marzy mi się dyskusja historyczno - społeczno - gospodarcza , która będzie motorem napędowym dla współczesnego Radzynia.Wiem, że to nie będzie łatwe z powodów o których nie będę pisał, bo nie chcę dolewać oliwy do ognia. Powracam do pytania dlaczego MKS? Wraz z rozwojem sieci dróg ekspresowych, będzie następowała pauperyzacja miast i miasteczek, które nie będą miały światu nic do zaproponowania. Bliskość szlaku Via Carpatia ( szlaku, który jest próbą odbudowania starego szlaku Anglia - Indie, a współcześnie jest przeciwwagą dla osi Chiny - Rosja - Niemcy) dla miasta takiego jak Radzyń może być szansą na wybicie się, ale potrzebuje właśnie tego " coś" , co przyciągnie pieniądze i póki co uśmierzy odpływ kapitału z Radzynia.Radzyń jest miasteczkiem o zbyt małym popycie wewnętrznym, dodatkowo następuje drenaż pieniędzy poprzez sieci handlowe typu Biedronka, Lidl, Brico, Tesco. Są moim zdaniem dwa miejsca które mogą pozwolić zatrzymać proces drenażu ludzi i pieniędzy z miasta. Pierwszym miejscem jest pałac i ogrody, ale tutaj trzeba zagospodarować miejsce w sposób spektakularny i międzynarodowy, zagospodarować tak aby być po pierwsze zgodnym z kodem kulturowym okolicy, który wyznaczał dwór i kościół, po drugie odkrywał i uczył kultury polskiej, a po trzecie był towarem eksportowym na poziomie europejskim. Tym wszystkim jest idea sarmacka i kontynuacja tradycji I RP. Jednak przestrzegam, przed budowaniem na fałszywym micie Oświecenia czyli K3M oraz Potockich ( Ignacego, Stanisława Kostki czy nawet ich ojca Eustachego). Mamy na szczęście na kim budować i należy mocno akcentować wiek XVII na czele z odsieczą wiedeńską ( obraz z wizerunkiem odsieczy wiedeńskiej znajdował się onegdaj w kościele Św. Trójcy) i jej bohaterami na czele z dziadkami Marianny z Kątskich Potockiej - ówczesnym rotmistrzem husarskim Stanisławem Antonim Szczuką i gen.a.k. Marcinem Kątskim. A więc opowiedziana cała historia Husarii Polskiej , począwszy od nawet końca XV wieku do XVIII. To również piękna karta Konfederacji Barskiej i jej późniejszej spuścizny pochowanej po XIX wiecznych zaściankach a wychodzącej z kart różnych wspomnień. To jest również przełom wieku XVI i XVII za czasów dwóch wielkich królów Stefana Batorego i Zygmunta III Wielkiego a z Radzyniem oczywiście związanym za sprawą brata Zofii z Działyńskich i jej brata Pawła, znakomitego dyplomaty ZIIIW. To jest towar prawdziwy, nie tam żadna podróbka paryskiego oświecenia i na dodatek towar deficytowy w Polsce cieszący się wielkim popytem również za granicą.

Drugim miejscem jest teren na którym co środa jest rynek. Gospodarczo i handlowo zapuszczony i pisałem duże centrum handlowo-usługowe z boksami dla sprzedawców, parkingiem, tanią stacją benzynową i tam właśnie umieścić część pomysłów z pierwotnego projektu rewitalizacji pałacu. Zakup lub wydzierżawienie miejsc handlowych przez dotychczasowych użytkowników + przeniesienie się tam części drobnych przedsiębiorców z jednoczesnym zwolnieniem z obciążeń podatkowych na ileś lat inwestujących w ten projekt.Biznes z centrum miasta przeniesie się tam, a w to miejsce powstanie infrastruktura gastronomiczno - hotelarska. To moim zdaniem dwa cele strategiczne Radzynia. Pierwszy to najbliższa przyszłość, drugi jest pewną koniecznością i konsekwencją pierwszego, ale bardziej odległym w czasie.

Na koniec moja refleksja dotycząca tzw. pomnika Wolności. Wiadomo czym był i co wyrażał i doklejenie korony do orła nic nie zmienia. Postawienie w to miejsce Bożonarodzeniowej choinki jak chcą niektórzy traktuję jako specyficzne, radzyńskie poczucie humoru, a przeniesienie pomnika K3M równie niedorzeczne, no bo czy możemy czcić ludzi, którzy później przeprowadzali na czele z Stanisławem Kostką Potockich kasatę zakonów na terenie Rzeczypospolitej od roku 1819? To są złe owoce. Więc w takim razie kogo upamiętnić? Kto był inicjatorem spółdzielczości w Radzyniu, która do tej pory przynosi owoce? Ksiądz Tadeusz Osiński wraz pomagającymi mu ludźmi z różnych stanów : ziemiaństwo/szlachta, chłopi. mieszczanie. Jest takie najpiękniejsze zdjęcie jakie widziałem dotyczące Radzynia. Rok 1905. Wszystkie stany ( duchowieństwo, szlachta, chłopi i mieszczaństwo) na czele ówczesnym biskupem Franciszkiem Jaczewskim i ówczesnym właścicielem miasta Bronisławem Szlubowskim klęczą pod świeżo poświęconą figurą Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, dziękując jej za wszystko i śpiewając Sub Tuum Praesidium.. Nic bez Niej. Nic bez Królowej Korony Polskiej.Przychodzi na myśl wspomnienie wszystkich stanów słuchających na klęczkach Ślubów Lwowskich Jana Kazimierza. Przekucie w rzeźbę tego zdjęcia a więc Matka Boża, a u jej stóp modlące się stan duchowny, stan szlachecki w stroju narodowym, stan chłopski w tradycyjnym stroju radzyńskim, radzyńscy mieszczanie.To jest prawdziwy polski kod kulturowy.Wszystkie dzieci u stóp Mamy.