Święto Ofiarowania Pańskiego (Matki Bożej Gromnicznej)

Dziś Kościół obchodzi Święto Ofiarowania Pańskiego, zwane też Świętem Spotkania Pańskiego, w Polsce zaś potocznie Świętem Matki Bożej Gromnicznej.

Wśród Żydów istniał zwyczaj, by każdego pierworodnego syna niedługo po urodzeniu przyprowadzić do świątyni i w symboliczny sposób ofiarować Bogu, a przy okazji poddać innemu obrzędowi - obrzezaniu. Była to realizacja nakazu ofiarowania pierworodnego syna Bogu zawartego w Starym Testamencie, a konkretnie w Księdze Wyjścia.

Równocześnie z ofiarowaniem syna jego matka poddawała się obrzędowi oczyszczenia i składała ofiarę z barana, a jeśli była zbyt uboga - z synogarlicy lub gołębia. Święta Rodzina także poddała się tym obrzędom.

Przy okazji spotkała starca Symeona, który z objawienia Ducha Świętego wiedział, że nie umrze dopóty, dopóki nie ujrzy wyczekiwanego mesjasza. Także z objawienia rozpoznał go w małym Jezusie. Rozpoznała w nim mesjasza także obecna wtedy w Jerozolimie prorokini Anna.

Upamiętnieniem tych wydarzeń jest Święto Ofiarowania Pańskiego. Przypada ono na 2 II. Nie jest świętem nakazanym, to jest obligującym wiernych do udziału we mszy. Święto Ofiarowania Pańskiego ostatecznie kończy okres świąteczny. Wprawdzie w kalendarzu liturgicznym Kościoła okres Świąt kończy się już w Święto Objawienia Pańskiego ("trzech króli"), czyli 6 I, ale jeszcze przez następne tygodnie w kościołach wciąż mimo tego są śpiewane kolędy, a w wielu miejscach jeszcze niekiedy jeszcze bywają choinki.

Ślady obchodzenia Święta Objawienia Pańskiego pochodzą już z IV wieku. W następnym stuleciu pojawił się zwyczaj organizowania procesji ze świecami. Od X wieku w to święto zaczęto święcić świece.

W naszym kraju Święto Objawienia Pańskiego ma inny charakter, bardziej niż z Jezusem związany z Jego Matką. Stąd pochodzi polska potoczna, ludowa nazwa święta, bardziej znana niż właściwa - Święto Matki Bożej Gromnicznej. Słowo "gromniczna" jest przymiotnikiem urobionym od słowa "gromnica", które oznacza dużą woskową świecę. Poświęcone 2 lutego gromnice wkładano w ręce zmarłym, zapalono ją też niekiedy przy okazji różnych uroczystości religijnych. W dawnych czasach istniał też zwyczaj zapalania ich i stawiania w oknach. Podejrzewa się, iż może to być pozostałość niezwiązanego z religią odstraszania dzikich zwierząt od domostw.