180. rocznica powstania hotelu "Bazar"

W najbliższych dniach minie 180. rocznica powstania hotelu „Bazar” – jednocześnie hotelu, miejsca spotkań działaczy społecznych oraz siedzib polskich organizacji, ważnego ośrodka życia Polaków w zaborze pruskim.

Obiekt powstał dzięki polskim działaczom społecznym tego zaboru, przede wszystkim dzięki lekarzowi i społecznikowi Karolowi Marcinkowskiemu, który był głównym inicjatorem tego przedsięwzięcia. W 1838 r. z jego inicjatywy powstała Spółka Akcyjna „Bazar”. Poza Marcinkowskim w jej skład wchodzili m.in. Gustaw Potworowski, Maciej Mielżyński, generał Dezydery Chłapowski i ksiądz Józef Brzeziński. Nie była to zwykła spółka. Jej celem zapisanym w statucie było wspieranie inicjatyw społeczno-kulturalnych. Akcjonariusze celowo rezygnowali z części zysku dla tego celu.

W 1839 r. rozpoczęto budowę hotelu „Bazar”. Sam budynek ukończony został na początku grudnia 1841 roku. Stał się on siedzibą spółki. Stanął on przy ulicy Nowej w Poznaniu, obecnie noszącej nazwę Paderewskiego. W chwili powstania był największym świeckim budynkiem w mieście i pozostał nim aż do budowy zamku cesarskiego na początku XX wieku. W gmachu mieścił się hotel, restauracja i (od 1842 r.) t. zw. Kasyno Polskie – organizacja społeczna założona w 1838 r. przez wspomnianego wcześniej Gustawa Potworowskiego, która pod pozorem spotkań sąsiedzkich pracowała nad sprawami gospodarczymi i oświatowymi. Poza Kasynem Polskim miały tu swoje siedziby także inne polskie instytucje: Centralne Towarzystwo Gospodarskie, Bank Włościański, Towarzystwo Pomocy Naukowej, Towarzystwo Ludoznawcze, Towarzystwo Wykładów Ludowych i Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Tu również mieściły się redakcje głównych czasopism takich jak „Dziennik Poznański”, „Kurier Poznański” czy „Orędownik”, a także liczne polskie sklepy i zakłady rzemieślnicze. Mimo że większość inicjatorów budowy „Bazaru” wywodziła się ze szlachty, to korzystali z tego także liczni przedstawiciele mieszczaństwa.

W późniejszych dziesięcioleciach w „Bazarze” odbywały się obrady Centralnego Komitetu Wyborczego przed wyborami do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy Niemieckiej po zjednoczeniu Niemiec. W 1918 r. to właśnie do hotelu Bazar przyjechał Ignacy Paderewski, co przyczyniło się do wybuchu powstania wielkopolskiego.