140. rocznica urodzin Macieja Rataja (19 II 1884)

Dziś mija 140. rocznica urodzin Macieja Rataja, polskiego działacza politycznego, marszałka Sejmu, zamordowanego w Palmirach.

Maciej Rataj urodził się 19 II 1884 r. w Chłopach (obecnie na Ukrainie) w rodzinie ubogich rolników. Udało się mu się jednak zdobyć wykształcenie. W 1904 r. ukończył z wyróżnieniem szkołę średnią, potem studiował filologię klasyczną. Po studiach pracował jako nauczyciel.

Już przed wybuchem I wojny światowej zaczęła się jego aktywność polityczna. Został członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast". W pierwszych po odzyskaniu niepodległości wyborach parlamentarnych w 1919 roku wybrano go na posła z Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie". W latach 1920-1921 był ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego w pierwszym rządzie Wincentego Witosa. W 1922 r. został ponownie wybrany na posła, a potem na marszałka Sejmu. Pełnił tę funkcję aż do końca kadencji w 1928 roku. Dwukrotnie jako marszałek obejmował też tymczasowo funkcję pełniącego obowiązki prezydenta, za pierwszym razem po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza w 1922 r., drugi raz po rezygnacji prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w 1926 roku. W 1928 r. został wybrany ponownie na posła. Był nim do 1930 roku i potem ponownie w latach 1934-1935.

W 1931 r. Maciej Rataj należał do grupy osób zaangażowanych w zjednoczenie ruchu ludowego. PSL "Piast", PSL "Wyzwolenie" i Stronnictwo Chłopskie połączyły się w jedno Stronnictwo Ludowe (SL). Rataj wszedł w skład jej władz – był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL. Oprócz tego w 1931 r. został redaktorem związanego z SL czasopisma – "Zielonego Sztandaru".

Po zajęciu w 1939 r. kraju przez Niemców były marszałek wstąpił do konspiracyjnej Służby Zwycięstwu Polski. Był też jednym z głównych organizatorów konspiracyjnych struktur ruchu ludowego.

W ramach akcji "AB" mającej na celu wyniszczanie polskich elit Niemcy aresztowali go i rozstrzelali w Palmirach 21 VI 1940 roku.

W 2018 r. Maciej Rataj został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Jest patronem kilkudziesięciu ulic i kilkunastu szkół w całej Polsce, m.in. Szkoły Podstawowej nr 18 w Lublinie, Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół w Strzelcach Krajeńskich czy Zespołu Szkół Techniczno-Zawodowych w Tomaszowie Lubelskim.