170. rocznica urodzin Franciszka Kamieńskiego (9 X 1851)

Dziś mija 170. rocznica urodzin Franciszka Kamieńskiego, polskiego uczonego, który odkrył mikoryzę, czyli zależność między niektórymi gatunkami roślin i grzybów.

Franciszek Dionizy Kamieński urodził się 9 X 1851 roku w Lublinie. Szkołę średnią ukończył w Warszawie. Nauki przyrodnicze studiował w Warszawie, Strasburgu i Wrocławiu. W Strasburgu zdobył doktorat, zaś we Lwowie się habilitował. W latach 1877-1883 tam właśnie wykładał botanikę, po czym przeniósł się na uniwersytet w Odessie. Od 1886 r. był jego profesorem. W tym mieście pozostał do końca życia. Franciszek Kamieński uczestniczył w wielu wyprawach badawczych – na południowy Krym, do Wielkiej Brytanii, do Indii, na Cejlon, na Jawę.

Kamieński nie zapomniał o swoim pochodzeniu. Brał aktywny udział w życiu społeczności polskiej w Odessie, która w okresie zaborów była dość liczna. Kamieński był też inicjatorem zakrojonego na dużą skalę popularnonaukowego cyklu wydawniczego Flora Polski.

Zmarł 16 IX 1912 r. w Warszawie. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim.

Dorobek naukowy Franciszka Kamieńskiego obejmuje 42 prace, w tym 17 napisanych po polsku. Interesował się szczególnie roślinami owadożernymi. Największe jego odkrycie dotyczyło jednak czego innego. Dokonał go podczas badania nad korzeniówką pospolitą (łacińska nazwa: Monotropa hypopitys), niewielką rośliną z rodziny wrzosowatych. Stwierdził ścisły związek korzeni tej rośliny z grzybami, będący symbiozą – naturalną „współpracą” dwóch różnych organizmów. Z czasem okazało się, że przykładów symbiozy roślin z grzybami jest więcej. Zjawisko to zwie się mikoryzą albo opilśnią. Jest ono znane... grzybiarzom, gdyż obejmuje także grzyby jadalne, które są z symbiozie z niektórymi gatunkami roślin. Wiadomo dzięki temu, że w pobliżu danego gatunku rośliny można znaleźć dany gatunek grzyba, na przykład maślaki obok modrzewi lub młodych sosen, kurki obok sosen, koźlarze obok brzóz.