25. rocznica pielgrzymki Jana Pawła II do Polski z 1999 roku

Dziś mija 25. rocznica siódmej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, w trakcie której odwiedził diecezję siedlecką.

W 1978 r. doszło do wyboru pierwszego w historii papieża-Polaka – arcybiskupa Karola Wojtyły, który przybrał imię Jana Pawła II. W 1979 r., niedługo po wyborze, odwiedził swą ojczyznę już jako papież. W 1983 r. zorganizowano drugą podróż apostolską papieża do Polski. Od tego czasu odbywały się one regularnie co kilka lat. Papież dawał znać Polakom, że pamięta, skąd pochodzi, ale też swoimi kazaniami i doborem odwiedzanych miejsc przypominał im o różnych ważnych prawdach.

W 1999 r. Jan Paweł II odwiedził Polskę po raz kolejny. Była to już szósta oficjalna podróż apostolska (po tych z 1979 r., 1983 r., 1987 r., 1991 r. i 1997 r.), a siódma w ogóle (bo była jeszcze nieoficjalna wizyta w 1995 roku). Pielgrzymka w porównaniu do innych wyróżniła się dwiema rzeczami: po pierwsze, była najdłuższa z wszystkich podróży do Polski, a po drugie była jedyną, w trakcie której papież złożył wizytę w Sejmie. Dla czytelnika z Radzynia i szerzej z całego regionu najbardziej zwracające uwagę jest to, że była to jedyna wizyta papieska w diecezji, do której należy nasze miasto, to jest diecezji siedleckiej.

Pielgrzymka trwała aż 13 dni. Zaczęła się 5 VI 1999 roku, zaś zakończyła się 13 VI. W jej trakcie Jan Paweł II odwiedził dwadzieścia kilka miejscowości.

Jan Paweł przyleciał 5 VI 1999 r. na lotnisko w Gdańsku. Przywitali go najwyższy przedstawiciele władz państwowych i hierarchii duchownej. Po rozmowie z miejscowym biskupem pojechał do Sopotu, gdzie odprawił Mszę z okazji 1000. rocznicy kanonizacji świętego Wojciecha Wieczorem wrócił do Gdańska, gdzie poświęcił Centrum Ekumeniczne.

Po przenocowaniu w Gdańsku z rana odwiedził jeszcze katedrę w gdańskiej Oliwie, gdzie spotkał się z duchowieństwem, po czym wyruszył do Pelplina. To niewielkie miasto na Pomorzu też jest siedzibą diecezji. Papież spotkał się tam z wiernymi. Kolejnym punktem wizyty był Elbląg. Uczestniczył tam w nabożeństwie. Także ta wizyta miała związek ze świętym Wojciechem, gdyż Święty Gaj, gdzie zginął, jest położony niedaleko tego miasta.

Wieczorem Jan Paweł II odleciał śmigłowcem do Lichenia Starego, gdzie przenocował. Następnego dnia, 7 VI, uczestniczył w poświęceniu budowanej tam bazyliki, a także w uroczystości koronacji znajdującego się tam obrazu Matki Bożej. Odśpiewał kilka wersetów godzinek ku czci Najświętszej Marii Panny oraz podarował jako wotum różaniec z pereł. Ponownie przenocował w Licheniu, w ciągu odwiedziwszy wszakże też Bydgoszcz i Toruń. W pierwszym z tych miast w przemówieniu nawiązał do jego dziejów, natomiast w Toruniu miały miejsce oficjalny przejazd przez miasto, spotkanie z rektorami tamtejszych uczelni oraz pomodlenie się przez papieża w katedrze. Wieczorem podczas Mszy papież ogłosił błogosławionym Stefana Frelichowskiego, duchownego, który zginął w obozie koncentracyjnym Auschwitz.

Czwarty i piąty dzień pielgrzymki – 8 i 9 VI – Jan Paweł II spędził na Mazurach – w Ełku, Wigrach i Augustowie. W pierwszym z tych miastach doszło do spotkania z pielgrzymami, i to nie tylko z Polski, ale także z Rosji, Białorusi i Litwy. W ich gronie był litewski prezydent Valdas Adamkus. W drugiej połowie dnia papież odwiedził pokamedulski klasztor we wsi Wigry nad jeziorem o tej samej nazwie. Jan Paweł II pomodlił się tam, kontemplując przy okazji tamtejszą przyrodę. Podziwiał ją także następnego dnia, podczas wycieczki statkiem po jeziorach augustowskich. Doszło przy okazji do dwóch nieplanowanych wizyt: odwiedzenia skromnie żyjącej rodziny Milewskich z Leszczewa koło Suwałk oraz nawiedzenia sanktuarium Matki Bożej w Augustowie (w dzielnicy Studzienniczna).

Jan Paweł II przybył do Siedlec. Była to jedyna w historii wizyta papieża w diecezji siedleckiej. Podczas Mszy na Siedleckich Błoniach obecnych było około pół miliona ludzi. Przybyli liczni wierni z tej części kraju, w tym także delegacja z Radzynia, w skład której weszli przedstawiciele samorządu. Delegacja wręczyła papieżowi rzeźbę – "Pietę" dłuta Mariana Korczyka. Wizytę papieża samorząd radzyński uczcił dodatkowo dniem wolnym w miejscach pracy mu podlegających w dniu wizyty oraz zakazem sprzedaży alkoholu tego dnia. Poza oficjalną delegacją na spotkanie przybywali licznie mieszkańcy Radzynia. Było 45 oficjalnych autokarów.

Warto tu zamieścić historyczne fotografie – zdjęcie ołtarza oraz dwa zdjęcia delegacji.

Papież uczestniczył we Mszy, podczas której wygłosił homilię dotyczącą Błogosławionych Męczenników Podlaskich – unitów z Pratulina. Mówił o "autentycznym świadectwie wiary" i podkreślał ich wierność Kościołowi wbrew naciskom. Zwrócił uwagę na to, że męczennicy byli osobami świeckimi. Zaapelował do świeckich katolików: "Jako ludzie świeccy, wierni swojej tożsamości, żyjąc w świecie, czynnie i skutecznie możecie przekształcać świat w duchu Ewangelii. Bądźcie światłem, które świeci w mrokach obojętności i egoizmu".

W drugiej połowie dnia Jan Paweł II był w Drohiczynie – niewielkim mieście będącym siedzibą diecezji. Warto dodać, że centralną część ołtarza użytego podczas wizyty wykonał radzynianin Marian Korczyk. Ponadto jedną z drewnianych kapliczek na trasie wizyty wykonał inny mieszkaniec Radzynia – Marian Ściseł.

Głównym wątkiem dnia wizyty, zwłaszcza drugiej jej części w Drohiczynie, był wątek ekumeniczny. W Siedlcach i Drohiczynie obok wiernych z diecezji siedleckiej i drohiczyńskiej obecni byli pielgrzymi zza wschodniej granicy.

11 VI Jan Paweł II zjawił się w Warszawie. Był to najbardziej wypełniony spotkaniami dzień pielgrzymki. Najpierw papież spotkał się z ówczesnym prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim, potem doszło do spotkania z parlamentarzystami w Sejmie. Była to jedyna w historii wizyta papieża w siedzibie polskiego parlamentu. Jan Paweł II odwiedził grekokatolicką cerkiew przy ul. Miodowej. Potem papież spotkał się z polskim Episkopatem. Po godzinie 17:00 głowa Kościoła modliła się za ofiary Holocaustu pod Pomnikiem Umschlugplatz wzniesionym w miejscu przeładunku Żydów wywożonych z getta do obozu na śmierć. Potem zamknął II Synod Plenarny w archikatedrze św. Jana, potem odwiedził klasztor urszulanek, a na koniec dnia poświęcił bibliotekę Uniwersytetu Warszawskiego.

Trudy wizyty dały o sobie znać. Papież uległ wieczorem lekkiej kontuzji, a do tego jeszcze trochę przeziębił. Pomimo tego kolejne punkty wizyty dalej były realizowane. 12 VI Jan Paweł II udał się do Sandomierza. W wygłoszonej homilii nawiązywał do szóstego błogosławieństwa ("Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą"), mówiąc: "Tylko czyste serce może w pełni kochać Boga! (…) Tylko czyste serce może służyć drugim!". Tego samego dnia papież wyruszył do Zamościa. Został tam powitany biciem wszystkich dzwonów. Modlił się w zamojskiej katedrze. Spotkał się z tamtejszymi radnymi, a także zatrzymał się przy szpitalu swego imienia.

Z Zamościa helikopterem papież odleciał z powrotem do Warszawy. 13 VI na stołecznym Placu Piłsudskiego odprawiona została Msza Święta z homilią. W jej trakcie papież ogłosił beatyfikację 108 duchownych (księży, zakonników i zakonnic) zamordowanych przez hitlerowców podczas II wojny światowej, a także dwojga innych błogosławionych – Reginy Protmann i Edmunda Bojanowskiego. Oprócz tego dnia Jan Paweł II koronował obraz Matki Bożej z parafii Najświętszego Zbawiciela w Warszawie oraz pobłogosławił kamień węgielny pod budowę świątyni Opatrzności Bożej. W drugiej części dnia papież pojechał do Radzymina. Oddał tam hołd żołnierzom, którzy polegli podczas bitwy warszawskiej w 1920 roku. Na temat walki z bolszewikami Jan Paweł II mówił także wieczorem, po powrocie do Warszawy, podczas wizyty w katedrze na warszawskiej Pradze.

14 VI papież odwiedził Łowicz i Sosnowiec. W pierwszym z tych miast opowiadał o edukacji, nawiązując do tego, że pracował tam Stanisław Konarski. W drugim mówił o pracy. "Kto zatracił prawy osąd sumienia, może błogosławieństwo pracy uczynić przekleństwem". Wieczorem odleciał do Krakowa.

15 VI w Krakowie zaplanowana była Msza Święta na Błoniach. Tym razem choroba uniemożliwiła Janowi Pawłowi osobiste jej odprawienie. Jego homilia została odczytana przez arcybiskupa Franciszka Macharskiego. Choroba uniemożliwiła także zaplanowaną na ten dzień wizytę w Gliwicach.

16 VI stan zdrowia Jana Pawła II poprawił się na tyle, że mógł osobiście wziąć udział w uroczystości kanonizacji świętej Kingi w Starym Sączu, choć homilię znowu odczytał zamiast niego kardynał Macharski. Pod wieczór papież udał się do Wadowic – swojego rodzinnego miasta. Tam przemawiał już osobiście, i to w bardzo osobistym tonie. Mówił m. in. "Tu, w tym mieście, w Wadowicach, wszystko się zaczęło, i szkoła się zaczęła i studia się zaczęły, teatr się zaczął. I kapłaństwo się zaczęło.". Przy okazji prywatnych wspomnień miała miejsce słynna wzmianka o ciastkach – kremówkach, potem wykorzystana przez handlowców. Zjawisko to przez niektórych martwiących się o trywializację postaci papieża-Polaka, lekceważenie jego nauki i sprowadzanie go tylko do wymiaru anegdotycznego jest przytaczane jego sztandarowy przykład.

Późnym wieczorem Jan Paweł II odleciał z powrotem do Krakowa, gdzie zdążył jeszcze pomodlić się z grekokatolikami w unickim kościele św. Norberta, odwiedzić dominikańską bazylikę Trójcy Świętej oraz słynny kościół mariacki – kościół Wniebowzięcia NMP na Rynku.

17 VI był ostatnim dniem pielgrzymki. Zaczął się od Mszy na Wawelu. Była też prywatna wizyta na Cmentarzu Rakowickim, gdzie papież odwiedził groby ojca i brata. Potem opuścił Kraków. Poleciał do Częstochowy, jednak po drodze zatrzymał się na krótko w Gliwicach, chcąc mieszkańcom tego miasta wynagrodzić swą nieobecność dwa dni wcześniej. Potem zgodnie z planem dotarł na Jasną Górę, gdzie złożył prywatną wizytę – jak się miało okazać – ostatnią w życiu. Przed 18:00 raz jeszcze wrócił do Krakowa, gdzie na lotnisku Balice nastąpiło oficjalne jego pożegnanie. O 19:00 odleciał do Rzymu.

Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski z 1999 roku była przedostatnią. Po niej jeszcze jedna z 2002 roku.