Zamknij

200. rocznica śmierci Józefa Wybickiego (10 III 1822)

06:00, 10.03.2022 .

Dziś mija okrągła, 200. rocznica śmierci Józefa Wybickiego, poety, dramaturga, prawnika i polityka, autora słów polskiego hymnu narodowego – "Mazurka Dąbrowskiego".

Józef Wybicki urodził się 29 IX 1747 r. w Będominie (obecnie woj. pomorskie, pow. kościerski) w rodzinie szlacheckiej. Uczył się w szkole jezuickiej w Starych Szkotach pod Gdańskiem. W latach 1765-1767 odbywał praktykę sądowniczą przy sądzie w Poznaniu. W roku 1767 został posłem na Sejm. Podczas obrad występował przeciw królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. W 1768 r. przystąpił do konfederacji barskiej. Jeździł za granicę jako jej przedstawiciel.

W latach 1770-1771 studiował prawo na uniwersytecie w Lejdzie w Holandii. Po powrocie do kraju zbliżył się do obozu królewskiego. Uczestniczył w słynnych "obiadach czwartkowych", to jest spotkaniach króla Stanisława Augusta z intelektualistami. W 1777 r. na polecenie Komisji Edukacji Narodowej wizytował szkoły na Litwie. Równocześnie jako prawnik uczestniczył w przygotowywaniu tak zwanego Kodeksu Zamoyskiego, odrzuconego później przez Sejm. Będąc już od dawna cenionym mówcą, sięgnął w tym czasie także po pióro. Był autorem komedii "Kulig" i tragedii "Zygmunt August", a także kilku librett operowych.

W 1781 r. osiadł w majątku ziemskim w Manieczkach (obecnie woj. wielkopolskie, pow. śremski). Na kilka lat odsunął się od spraw publicznych. Powrócił do nich w okresie Sejmu Wielkiego. Był wielkim entuzjastą reform.

Gdy w 1793 r. Manieczki znalazły się w zaborze pruskim, przeniósł się do Krobowa pod Warszawą (obecnie pow. grójecki). Wziął udział w powstaniu kościuszkowskim. Był uczestnikiem wyprawy Jana Henryka Dąbrowskiego na teren Wielkopolski, podjętej po tym, gdy Prusy zaczęły pomagać Rosji w tłumieniu powstania. Po jego upadku razem z Dąbrowskim Wybicki wyemigrował do Francji. Gdy w 1797 r. zaczęto u boku Francuzów toczących wojnę z Austriakami formować polskie jednostki we Włoszech, Wybicki postanowił wesprzeć tę inicjatywę swym talentem literackim i napisać pieśń zagrzewającą żołnierzy do boju. Tak powstała "Pieśń legionów polskich we Włoszech", później nazwana "Mazurkiem Dąbrowskiego". Józef Wybicki, pisząc ją, pewnie nawet nie przypuszczał, że pisze przyszły hymn Polski. Co ciekawe w przeciwieństwie do autora słów nie jest znany jego kompozytor. Na ogół podaje się, że melodia hymnu jest to "melodia ludowa".

Jak się wydaje, tym, co sprawiło, że okolicznościowa pieśń żołnierska stała się najpierw jedną z najpopularniejszych pieśni patriotycznych, a potem hymnem narodowym, była zawarta w niej myśl o trwaniu narodu niezależnie od utraty bytu państwowego. Trzeba jednak zaznaczyć, że "Mazurek Dąbrowskiego" ulegał w XIX wieku pewnym przeróbkom. W oryginalnej wersji Wybickiego na przykład pierwsza zwrotka brzmiała tak: "Jeszcze Polska nie umarła/ Kiedy my żyjemy/ Co nam obca moc wydarła/ Szablą odbijemy." W dalszej części tekstu też są różnice.

Wybicki tymczasem w 1801 r. wyjechał do Wrocławia i mieszkał tam do 1806 r. Gdy w wyniku wojny napoleońskiej Francji z Prusami wojska francuskie wkroczyły na teren Polski, Wybicki został pełnomocnikiem na zajmowanych ziemiach polskich. W Księstwie Warszawskim pełnił istotne funkcje. Działał w sądownictwie, był senatorem i wojewodą. W sądownictwie pracował też w Królestwie Kongresowym. Był prezesem Sądu Najwyższego. Zamieszkał z powrotem w Manieczkach i tam zmarł 10 III 1822 roku. Dziś mija od tego momentu równo 200 lat. Właśnie z tego powodu Józef Wybicki został przez Sejm ogłoszony jednym z patronów roku 2022.

W Radzyniu jest ulica Józefa Wybickiego. Znajduje się na osiedlu Satuń. Jest to poniekąd główna ulica tego osiedla, gdyż to przez nią się na nie wjeżdża z ul. Wisznickiej.

(.)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%