150. rocznica śmierci Januarego Suchodolskiego (20 III 1875)

Dziś mija okrągła, 150. rocznica śmierci Januarego Suchodolskiego – polskiego oficera i malarza.

January Suchodolski urodził się we wrześniu 1797 roku w Grodnie. W czasach Księstwa Warszawskiego wstąpił do korpusu kadetów, dzięki czemu został wojskowym. Podczas kształcenia wojskowego nauczył się kreślić mapy. Okazało się, że ma zdolności plastyczne. W wolnym czasie zajmował się szkicowaniem scen z udziałem żołnierzy i portretów kolegów. Potem obok rysowania zaczął też malować.

Suchodolski walczył w powstaniu listopadowym, m. in. w bitwach pod Wawrem, Grochowem i Iganiami. Po upadku powstania wyjechał do Rzymu, gdzie kształcił się pod okiem francuskiego malarza Horacego Verneta, który wywarł na niego duży wpływ. W 1837 r. wrócił do kraju. W 1839 r. mianowany został członkiem Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. W 1848 r. kupił majątek ziemski w Bojmiu (obecnie woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Kotuń), gdzie mieszkał aż do śmierci. W 1859 r. należał do grona członków-założycieli Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

January Suchodolski jako były oficer malował obrazy związane głównie z tematyką wojskową – sceny batalistyczne, głównie z wojen napoleońskich, sceny z żołnierzami, a także konie. Namalował m. in. takie obrazy związane tematycznie z wojnami napoleońskimi jak "Bitwa pod Tudelą" (1827), "Śmierć księcia Poniatowskiego" (1829), "Odwrót spod Moskwy" (1844), "Śmierć Cypriana Godebskiego pod Raszynem" (1855), "Bitwa pod Somosierrą" (1860), "Przejście wojsk Napoleona przez Berezynę" (1866). Malował też obrazy z odleglejszej historii, jak "Bitwa pod Kircholmem" czy "Obrona Jasnej Góry", a także sceny rodzajowe, jak "Pierwszy wyścig konny na Polu Mokotowskim", "Polowanie na jelenia" czy "Stadnina".

Tematyką większości obrazów nawiązywał do swoich doświadczeń jako wojskowego. Wiadomo, iż chciał za pomocą doboru tematów krzewić patriotyzm. Jego rolę w tym względzie doceniał Juliusz Kossak, który w niemałym stopniu inspirował się jego twórczością.

January Suchodolski zmarł 20 III 1875 roku w Bojmiu. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Oleksinie (obecnie woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Kotuń).

Warto przy tym odnotować, iż bratem Januarego Suchodolski ego był Rajnold Suchodolski (1804-1831), powstaniec listopadowy, poeta, autor pieśni "Wiwat 3 maj" i "Poloneza Kościuszki", twórca "moskalików". Na jego temat był oddzielny artykuł:

https://radzyninfo.pl/pl/545_historia/229235_190-rocznica-smierci-rajnolda-suchodolskiego-8-ix-1831.html

Na końcu artykułu warto zamieścić niektóre z jego obrazów.

"Bitwa pod Tudelą":

"Śmierć księcia Poniatowskiego":

"Odwrót spod Moskwy":

"Śmierć Cypriana Godebskiego pod Raszynem":

"Bitwa pod Somosierrą" (1860):

"Pierwszy wyścig konny na Polu Mokotowskim":

"Obrona Jasnej Góry":

"Przejście wojsk Napoleona przez Berezynę" (1866):