75. rocznica urodzin Andrzeja Rozpłochowskiego (7 IX 1950)

Dziś mija 75. rocznica urodzin Andrzej a Rozpłochowskiego – działacza opozycji antykomunistycznej.

Andrzej Rozpłochowski urodził się 7 IX 1950 roku w Gdańsku. Skończył szkołę samochodową w Inowrocławiu. W latach 1968-1970 odbywał służbę wojskową. Potem w latach 1970-1977 pracował w PKP w Inowrocławiu, następnie w latach 1977-1983 w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej.

W czasie wielki fali strajków w sierpniu 1980 r. należał do grona inicjatorów rozpoczęcia strajku w swoim zakładzie pracy 29 VIII. Stanął na jego czele, a 31 VIII został przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. 11 IX 1980 r. był w imieniu strajkujących głównym sygnatariuszem porozumień katowickich. To w tym porozumieniu padło wprost stwierdzenie, iż zawarte wcześniej porozumienia w Gdańsku obowiązują na terenie całego kraju.

Rozpłochowski ako pierwszy w kraju złożył we wrześniu 1980 r. wniosek o zarejestrowanie niezależnego związku zawodowego przy tym zakładzie pracy. We wrześniu został przewodniczącym komitetu założycielskiego niezależnych związków zawodowych w Katowicach, a także delegatem na ogólnopolski zjazd komitetów założycielskich. Potem wszedł w skład Krajowej Komisji Porozumiewawczej – centralnego organu tworzącego się Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność". Zasiadał w prezydium tej komisji. Był także przedstawicielem „Solidarności” w komisji ds. ustawy o związkach zawodowych. W wrześniu i grudniu 1981 r. był delegatem na walnych zjazd "Solidarności". Od października do grudnia 1981 r. był też przewodniczącym Miejskiej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność" w Dąbrowie Górniczej. Poza działalnością związkową w "Solidarności" od grudnia 1980 r. był też zaangażowany w działalność innej organizacji – Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania.

Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 XII 1981 r. został internowany. Więziono go kolejno w Katowicach, Zabrzu, Grodkowie, Uhercach i w Warszawie. Po zakończeniu stanu wojennego internowanie zostało zamienione na areszt. Oskarżono go o "próbę obalenia ustroju PRL". Do procesu nie doszło. Był więziony bez wyroku. Ostatecznie został uwolniony w lipcu 1984 r. na podczas amnestii. Po wyjściu na wolność działał w podziemnej "Solidarności". Uczestniczył w uroczystościach rocznicowych upamiętniających zabitych w kopalni "Wujek". Został ponadto członkiem podziemnej Polskiej Partii Niepodległościowej. W latach 1980-1989 był rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa w ramach akcji kryptonimie "Lider".

Od 1988 r. był na emigracji w Stanach Zjednoczonych. Imał się różnych zajęć, pracując m. in. stróż w szpitalu psychiatrycznym. Nadal działał. Był przedstawicielem w USA wspomnianej wcześniej Polskiej Partii Niepodległościowej. Publikował w czasopismach polonijnych – "Nowym Dzienniku", "Gwieździe Polarnej", "Horyzontach". Był członkiem organizacji Americans For Independent Poland (Amerykanie dla Niepodległej Polski) w Nowym Jorku oraz Instytutu im. Józefa Piłsudskiego. W 1993 r. uzyskał amerykańskie obywatelstwo. W latach 1998-2006 miał własną firmę, potem w latach 2006-2008 pracował w firmie spedycyjnej DHL.

W 2010 r. wrócił do Polski. Od 2011 r. aż do śmierci działał w organizacji Porozumienie Katowickie 1980 - Stowarzyszenie na Rzecz Pamięci w Katowicach. Był też przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Konsultacyjnej do Spraw Działaczy Opozycji i Osób Represjonowanych w Katowicach (od 2016 r. do śmierci) oraz zastępcą przewodniczącego Rady do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej na Rzecz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych przy szefie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W 2021 r. uzyskał od "Tygodnika Solidarność" tytuł Człowieka Roku.

W 2010 r. kandydował z listy PiS do sejmiku województwa śląskiego, a w 2014 r. na eurodeputowanego z listy Solidarnej Polski.

Był autorem książek wspomnieniowych: ''Postawią Ci szubienicę... NSZZ Solidarność MKZ Katowice 1980-1981. Wspomnienia", tom 1 (2011),''Postawią Ci szubienicę... NSZZ Solidarność MKZ Katowice 1980-1981. Wspomnienia" tom 2 (2012), "Jeden z jedenastu. Wspomnienia z internowania i uwięzienia 1982-1984" (2019).

Odznaczono go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2017), Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie 2021), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), a także przyznanym przez rząd emigracyjny Krzyżem Zasługi (1990).

Andrzej Rozpłochowski zmarł 20 XII 2021 r. w Katowicach. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej.