100. rocznica śmierci Karola Miarki młodszego (12 V 1919)

Dziś mija okrągła, 100. rocznica śmierci Karola Miarki młodszego - wydawcy i drukarza, syna Karola Miarki starszego.

Karol Miarka młodszy urodził się 11 VI 1856 roku w Pielgrzymowicach (obecnie woj. śląskie, pow. pszczyński). Był synem Karola Miarki starszego (1825-1882), wydawcy, publicysty i pisarza, bardzo zasłużonego w budzeniu ducha polskości na Górnym Śląsku. Jak się miało okazać, Karol młodszy miał pójść w ślady ojca i zostać jego godnym następcą. W firmie rodzica uczył się zawodu. Jednakże poszerzał swoją wiedzę na temat wydawania i drukowania książek także poza Górnym Śląskiem, a nawet poza ziemiami polskimi: w głębi Niemiec, w Austro-Węgrzech, w Szwajcarii.

W 1882 r., po śmierci ojca, przejął drukarnię w Mikołowie (obecnie miasto powiatowe w woj. śląskim) i przekształcił ją w nowoczesny zakład. W latach 1884-1911 prowadził Wydawnictwo Dzieł Ludowych. Wydawał w nim czasopisma religijno-patriotyczne, kalendarze, a przede wszystkim książki - powieści, książki publicystyczne, katechizmy, śpiewniki (n.p. zbiór Pieśniarz polski wydany w dwóch tomach w 1913 roku), książki do nabożeństwa. Kalendarz mariański (1883-1913) rozchodził się w wielu tysiącach egzemplarzy, docierając nawet do Polaków mieszkających w Ameryce.

Miarka miał zasługi w popularyzowaniu wśród Górnoślązaków polskiej literatury i polskiej historii. W jego wydawnictwie wydawane były powieści historyczne znanych polskich pisarzy, m.in. Henryka Sienkiewicza, a także Józefa Ignacego Kraszewskiego i innych. W 1910 roku Miarka wydał Album królów polskich ze znanymi rysunkami Jana Matejki jako ilustracjami.

Zainicjował całe serie wydawnicze przeznaczone dla ludu górnośląskiego: Bibliotekę Ludową Karola Miarki (od 1898 r.), obejmującą książki obrazkowe, bajki, opowiadania dla dzieci i młodzieży, elementarze czy powieści, oraz Nową Bibliotekę Pisarzy Polskich (1898-1908), w ramach której wydawał dzieła Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Wincentego Pola i innych.

W 1910 roku wskutek trudności finansowych przeniósł się do Wrocławia, a następnie do Raciborza, gdzie razem z Janem Kwiatkowskim założył Biuro Literacko-Wydawnicze. Prowadził kolportaż swoich książek nie tylko na Śląsku, ale także w całej Polsce, a nawet w Stanach Zjednoczonych i w głębi Rosji.

Wydawnictwa Karola Miarki odegrały istotną rolę w rozbudzaniu świadomości narodowej i patriotyzmu, zwłaszcza na Górnym Śląsku. Miało to znaczenie w czasie walki o przynależność tego regionu do Polski w latach 1919-1921.

Sam Karol Miarka młodszy jednak już tego nie dożył. Zmarł 12 V 1919 roku w Raciborzu. Dziś mija równo 100 lat od jego śmierci.