Święty Eryk IX

Dziś przypada kościelne wspomnienie świętego Eryka IX, króla Szwecji.

Niewiele wiadomo na jego temat. Urodził się zapewne około roku 1120. Jego ojciec miał na imię Jedvard (Edward). Pochodził z możnego rodu mającego posiadłości nad jeziorem Melar (Mälaren) na zachód od Sztokholmu.

Ówczesna Szwecja była krajem niestabilnym politycznie, nie mającym nawet stałej dynastii. Pretendenci z różnych możnych rodów rywalizowali ze sobą o tron. Eryk został królem po tym, gdy w 1155 roku zabity został król Sverker I.

Niewiele wiadomo o panowaniu Eryka IX. Bardzo mocno obrosło ono w późniejszych wiekach legendami.

Eryk IX zorganizować miał krucjatę przeciw pogańskim jeszcze wtedy Finom, która zakończyła się niepowodzeniem. Większe sukcesy przyniosła pokojowa misja św. Henryka zorganizowana potem z poparciem króla.

Władca był osobiście pobożny. Nawiedzał chorych, budował kościoły.

W 1160 r. Eryk IX podobnie jak poprzednik zginął w zamachu. Przeciwnicy polityczni zabili go, gdy szedł do kościoła. Niedługo po jego śmierci pojawił się jego kult. Już w 1198 r. jest wzmiankowany jako święty. Szczątki króla w 1273 r. przeniesione zostały ze Starej Uppsali, gdzie pierwotnie były pochowane, do podziemi katedry w Uppsali. Święty Eryk stał się patronem Szwecji, narodowym świętym. Jego postać, jak już było wspomniane, obrosła legendami. Stare prawa nazywano prawami św. Eryka, czasy wolności i sprawiedliwości - "czasami św. Eryka". W XV wieku chłopi domagali się obniżania podatków i świadczeń do poziomu z czasów jego panowania. Przedstawiający go posąg w kościele w Roslagsbro jest jednym z największych osiągnięć sztuki szwedzkiej w średniowieczu. Jego postać jest przedstawiona w herbie stolicy Szwecji – Sztokholmu. Pod jego wezwaniem jest tamtejsza katedra.

Kościół wspomina św. Eryka 18 V. Jego kult z oczywistych względów skupiony był w Szwecji, ale pojawił się też w późnym średniowieczu w Gdańsku. W XV wieku powstało tam Bractwo św. Eryka, które miało swoją kaplicę u kościele karmelitów. Kościół pod wezwaniem szwedzkiego króla jest też w Hamburgu w Niemczech.

Samo imię Eryk jest, jak łatwo się domyślić, imieniem germańskim. Pochodzi od germańskich słów "era" (cześć, honor) i "rich" (bogaty). W Polsce według danych ze stycznia 2022 r. jest 103. imieniem pod względem popularności. Nosi je 28,7 tysiąca mężczyzn w naszym kraju.