780. rocznica śmierci bł. Czesława Odrowąża (15 VII 1242)

Dziś mija 780. rocznica śmierci błogosławionego Czesława Odrowąża, dominikanina.

Na jego temat niewiele wiadomo. Nie jest znana jego data urodzenia. Czesław Odrowąż pochodził z zamożnego rodu, z którego pochodził też Iwo Odrowąż, biskup krakowski w latach 1218-1229. Krewnym bł. Czesława – bratem lub kuzynem – był święty Jacek Odrowąż.

Błogosławiony był kanonikiem w Krakowie. W 1218 roku uczestniczył w poselstwie do papieża Honoriusza III. Prawdopodobnie podczas tej misji zetknął się z zakonem dominikanów. Był to założony przez św. Dominika Guzmana jeden z dwóch (obok franciszkanów) powstałych w tym czasie zakonów żebraczych, które zdobyły znaczną popularność i odegrały istotną rolę w historii Kościoła. Czesław Odrowąż został dominikaninem w roku 1221 lub 1222. Na temat założyciela zakonu był kiedyś na Radzyń Info artykuł:

https://radzyninfo.pl/pl/545_historia/218554_swiety-dominik-guzman.html

Wiadomo, że w 1222 r. powstał w Krakowie pierwszy w Polsce klasztor dominikanów. W 1225 r. bł. Czesław przeniósł się do Pragi. Tam założono z kolei pierwszy dominikański klasztor w Czechach. Jednak jeszcze w tym samym roku wrócił do Polski i założył kolejny klasztor, tym razem we Wrocławiu. Został jego przeorem. Zakonnicy cieszyli się sympatią biskupa Wawrzyńca. Podarował on im kościół p. w. św. Wojciecha we Wrocławiu.

W 1233 r. Czesław Odrowąż został w zakonie prowincjonałem, czyli przełożonym prowincji zakonnej obejmujący cały kraj, czasem dwa, w tym wypadku – Polskę i Czechy. Brał udział w kapitule generalnej w Bolonii i w kanonizacji św. Dominika w Rzymie (1234). W 1236 r. zrezygnował z funkcji prowincjonała, ale do śmierci pozostał przeorem we Wrocławiu.

Według późnej legendy przytoczonej w kronice Jana Długosza błogosławiony miał odegrać rolę w organizowaniu obrony Wrocławia przed Mongołami podczas ich najazdu w 1241 roku, a swymi gorliwymi modlitwami doprowadzić do obronienia miasta. Jest to jednak tylko legenda, bo wiadomo, że w rzeczywistości Wrocław ucierpiał podczas tego najazdu. Można jednak przypuszczać, że w czasie najazdu błogosławiony gorliwie się modlił. Na pewno cieszył się też opinią świętości. Gdy zmarł już w następnym roku – 15 VII 1242 r. – od razu pojawił się jego kult jako świętego. Nad jego grobem w kaplicy wspomnianego kościoła św. Wojciecha wystawiono ołtarz. Minęło jednak wiele wieków, nim ów kult został sformalizowany. Zaczął przygasać, ale został na nowo podsycony na początku XVII wieku przez Abrahama Bzowskiego, ówczesnego energicznego przeora zakonu dominikanów. Wreszcie Czesław Odrowąż został oficjalnie beatyfikowany w 1713 roku. Jego wspomnienie przypada 15 VII. Jest patronem Wrocławia.

W 1945 roku doszło do zdarzenia przez niektórych uważanego za cud. Kościół św. Wojciecha w wyniku działań wojennych legł wtedy w gruzach, jednakże kaplica z relikwiami bł. Czesława przetrwała.

Czesław Odrowąż jest pierwszym błogosławionym noszącym imię Czesław i tym samym patronem tego imienia. Po nim był jeszcze bł. Czesław Jóźwiak (1919-1942), salezjanin, męczennik z czasów II wojny światowej, beatyfikowany w 1999 roku.

Czesław jest to imię słowiańskie, a właściwie polskie, bo w innych krajach słowiańskich nie jest znane, przynajmniej szerzej. Jego geneza nie jest do końca jasna i wyjaśniona przez naukę. Druga część imienia „-sław” wiąże się ze sławą i jest popularnym składnikiem wielu słowiańskich imion. Co do pierwszej części imienia „Cze-” są różne hipotezy. Najpopularniejsza wskazuje, że zapewne ta pierwsza część pochodzi od słowa „cześć”, a więc Czesław oznaczałby kogoś „sławnego z czci”, czyli cieszącego się szacunkiem. Inna hipoteza sugeruje, że imię jest zniekształceniem imię Więcesław. Jeszcze inna wersja wiąże się ze słowiańskim słowem oznaczającym oczekiwanie, spodziewanie się czegoś, od którego pochodzi polskie „czekać”, a zatem imię oznaczałoby kogoś oczekującego na sławę albo też – odwrotnie – znanego z tego, że czegoś się od niego oczekuje, że budzi jakieś nadzieje.

Imię Czesław jest obecnie 72. imieniem pod względem popularności. Nosi je w Polsce 71,7 tys. mężczyzn.